Men tiêu hóa là gì? Có phải ai cũng dùng men tiêu hóa được không?

1. Men tiêu hóa là gì?

Men tiêu hóa là một sản phẩm "gắn bó" với hệ tiêu hóa của rất nhiều gia đình Việt. Thế nhưng việc hiểu rõ về men tiêu hóa để phân biệt với các loại men khác, cũng như đưa ra cách sử dụng đúng - đủ thì chưa phải ai cũng nắm rõ. Bài viết dưới đây cung cấp các thông tin dành cho bạn.

Men tiêu hóa là sản phẩm gắn bó với đường ruột của rất nhiều gia đình Việt

Men tiêu hóa còn được gọi là enzym tiêu hóa. Về bản chất, đây là một Protein xúc tác sinh học cho hầu hết các phản ứng chuyển hóa xảy ra trong cơ thể con người. 

Khi bạn ăn uống, phần thức ăn sẽ được phân rã trở thành các dạng nhũ tương. Lúc này lớp nhung mao của ruột có thể dễ dàng hấp thu. Sau đó từ vị trí này các chất dinh dưỡng sẽ đi vào máu nuôi cơ thể.

Nhờ có men tiêu hóa mà các liên kết trong thực phẩm sẽ được tiêu hóa ở ruột non, sau đó di chuyển xuống ruột già. Cứ như vậy, cơ thể sẽ hạn chế được các vấn đề rối loạn ở hệ tiêu hóa như: đầy bụng khó tiêu, chướng bụng,…

Tuy nhiên, khi lượng men này tiết ra ít đi, sẽ vô tình dẫn đến các hệ lụy cho hệ tiêu hóa. Ảnh hưởng đến cả sức khỏe cá nhân. Lúc này, cơ thể sẽ rất dễ bị rối loạn tiêu hóa, đầy hơi, khó tiêu, táo bón hoặc tiêu chảy, có thắt đại tràng, … do lượng thức ăn không được chuyển hóa tốt.

Vì những nguyên do trên, men tiêu hóa trở thành “trợ thủ đắc lực” cho những ai đang gặp các triệu chứng rối loạn tiêu hóa thông thường.

2. Các loại men tiêu hóa có mặt trên thị trường hiện nay 

Theo nguyên lý bình thường, các enzym của dạ dày, nước bọt hay tụy sẽ được dùng để bào chế ra các men tiêu hóa. Mỗi loại enzyme sẽ thực hiện những chức năng khác nhau. Trên thị trường hiện nay có 4 loại men rất dễ phân biệt như sau: 

2.1 Men dạng sữa

Các loại men sữa thường có thành phần như caseinogen (Lact – ferment renin) và ion Ca++. Chúng giúp phân giải protein của sữa thành dạng kết tủa. 

Loại men này thường dùng cho bé dưới 4 tuổi. Bởi  vì tác dụng chính của men là giúp dạ dày của trẻ có thể tiếp nhận lượng sữa lớn hơn dung tích của nó.

2.2 Men protein

Men protein này bao gồm các trypsin, chymotrypsin và carboxypolypeptidase. Chúng có chức năng phân giải Protein thành các chuỗi acid amin. Đây cũng là loại men được dùng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. 

Công dụng của loại men này thường dùng cho người biếng ăn, chướng bụng đầy hơi, ăn không tiêu,… Sử dụng đúng - đủ liều sẽ giúp tránh được các tình trạng rối loạn tiêu hóa nhẹ.

2.3 Men Lipid

Trong men lipid bao gồm các lipase có chức năng phân giải hoàn toàn triglycerid của thức ăn ở ruột. Ngoài ra còn có phospholipase giúp phân giải mọi loại phospholipid của thức ăn. 

Các cholesterol esterase giúp phân giải este của cholesterol thành acid béo và sterol. 

Sử dụng loại men này sẽ giúp cơ thể kiểm soát được các vấn đề về tim mạch, tiểu đường và cả bệnh béo phì.

2.4 Men Glucid

Men glucid có tác dụng giúp phân giải và chuyển hóa tinh bột chín và sống thành maltose. Các maltase phân giải maltose thành glucose. 

Sử dụng men glucid sẽ giúp đường ruột khỏe mạnh hơn.

3. Cơ chế hoạt động của men tiêu hóa trong cơ thể

Như chúng ta đã biết, trong cơ thể, các loại enzyme khác nhau sẽ thực hiện những vai trò riêng biệt. Các cơ chế hoạt động của men bắt đầu được “kích hoạt” khi bạn nhai. Thành phần amylase từ nước bọt sẽ phá vỡ cấu trúc tinh bột ngay ở khoang miệng. 

Trong cơ thể, các loại enzyme khác nhau sẽ thực hiện những vai trò tương ứng của chúng. Cơ chế hoạt động của men tiêu hóa này sẽ bắt đầu được “kích hoạt” khi bạn bắt đầu nhai. Amylase từ nước bọt tiết ra sẽ phá vỡ các tinh bột trong miệng.

Khi thức ăn được chuyển xuống dạ dày, pepsin – một loại men protease sẽ tiếp tục phá vỡ protein, chia thành các axit amin riêng lẻ xáo trộn cùng với axit dạ dày và các enzyme khác. 

Các enzyme khác nhau sẽ đảm nhiệm những vai trò tương ứng của chúng

Một bộ phận sản xuất nhiều enzyme đó là tuyến tụy. Một số enzyme phổ biến như protease trypsin và chymotrypsin, lipase tụy và amylase tụy, cholecystokinin. Các loại men này sẽ giúp đưa thức ăn đến tá tràng.

Với quy trình này, thức ăn sẽ đi qua ruột non và bị các enzyme tiêu hóa phá vỡ nhiều hơn. Ruột non lúc này sẽ sản sinh ra các men lactase, sucrase và maltase. Các loại men sẽ phối hợp cùng cơ quan tiêu hóa giúp cho cơ thể bạn hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết. Phần thức ăn dư thừa còn lại sẽ được đào thải ra bên ngoài.

4. Tác dụng của men tiêu hóa

4.1 Hấp thụ tốt hơn các chất dinh dưỡng 

Vai trò trước mắt có thể nhận ra ngay đó chính là men tiêu hóa có khả năng giúp cho cơ thể được hấp thu toàn bộ các chất dinh dưỡng. Thức ăn sẽ được các enzyme tiêu hóa này làm vỡ ra để dễ tiêu hóa hơn.

Nhờ đó, hệ miễn dịch của bạn sẽ luôn được mạnh khỏe. Vừa giúp làm chậm quá trình lão hóa, bổ sung đầy đủ các năng lượng đầy đủ cần cho một ngày để đảm bảo cân nặng lý tưởng. 

4.2 Phòng ngừa các bệnh về đường ruột 

Ruột là nơi tiếp nhận tất cả các chất dinh dưỡng sau khi được nạp vào cơ thể. Tuy vậy, nếu bạn tiêu hóa thức ăn không đúng cách sẽ vô tình dẫn đến những tổn thương nhất định cho bộ phận này. Điều này đồng nghĩa với việc tình trạng viêm trong niêm mạc ruột có thể sẽ xảy ra. 

Các loại thức ăn còn quá cứng hoặc khó tiêu sẽ không thể nào dễ dàng chuyển hóa thành chất dinh dưỡng cho cơ thế. Thế nên, toàn bộ hệ thống miễn dịch sẽ “ngầm hiểu” đây là những chất không cần thiết và chúng sẽ tiến hành đào thải ra ngoài. 

4.3 Nâng cao sự miễn dịch cho đường tiêu hóa 

Khi cơ thể có đầy đủ men tiêu hóa sẽ phát huy hết các khả năng tiêu hóa nhanh thức ăn và các chất dinh dưỡng. Ngược lại, nếu lượng enzyme không được sản xuất đủ sẽ dẫn đến các tình trạng sau: khó tiêu, táo bón, viêm loét đại tràng, bệnh celiac, …

Chính vì vậy đối với trẻ trên 6 tháng, các ống men tiêu hoá thường được các mẹ cất sẵn trong tủ thuốc. Hoặc đối với trẻ dưới 6 tháng có thể tham khảo men tiêu hoá cho bé sơ sinh qua ý kiến của bác sĩ.

4.4 Giảm thiểu hội chứng ruột kích thích 

Thiếu enzyme tiêu hóa sẽ vô tình gây ra các tác động tiêu cực. Dấu hiệu rõ ràng nhất là một số các vi khuẩn trong ruột sẽ bắt đầu tiêu thụ lượng thức ăn. Thế nên, thay vì việc cơ thể nhận được các chất dinh dưỡng thì các loại vi khuẩn gây hại sẽ “xử lý” hết chúng. 

Theo thời gian, các loại vi khuẩn phát triển trong ruột quá mạnh, lấn át lợi khuẩn sẽ có thể dẫn đến hội chứng ruột kích thích. Một số các triệu chứng rõ rệt như: đầy hơi, tiêu chảy và chuột rút.

4.5 Hỗ trợ trong quá trình điều trị một số bệnh khác

Ngoài tất cả những công dụng trên thì men tiêu hóa còn có thể giúp hỗ trợ những bệnh nhân trong quá trình điều trị bệnh ung thư. Vì những người đang điều trị bệnh này trong quá trình điều trị vẫn luôn tiềm ẩn các tác dụng phụ. Chúng gây ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan khác, đặc biệt là đường tiêu hóa.

Giữa các đợt điều trị cách nhau, sức khỏe của bệnh nhân ung thư sẽ bị suy giảm đáng kể. Cơ thể trong trạng thái mệt mỏi khiến họ bị mất đi cảm giác ngon miệng và giảm hấp thụ dinh dưỡng. Chính vì vậy, các loại enzyme tiêu hóa trong trường hợp này sẽ giúp cải thiện tình trạng hấp thụ các chất dinh dưỡng. Nhờ đó bệnh nhân khỏe mạnh và tăng tốc độ hồi phục trong suốt quá trình điều trị.

5. Những ai nên dùng men tiêu hóa

5.1 Trẻ biếng ăn 

Khi trẻ bị biếng ăn hoặc chướng bụng đầy hơi nên bổ sung men tiêu hoá cho trẻ sơ sinh. Các chuyên gia khuyên nên dùng thực phẩm chức năng chứa enzyme Amylase để giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn. Đồng thời kích thích trẻ ăn ngon miệng, giảm thiểu tình trạng biếng ăn.

Sau khi trẻ đã ăn ngon miệng hơn, bộ máy tiêu hóa của trẻ sẽ tự điều chỉnh. Chúng tiết ra các men tiêu hóa phù hợp với lượng thức ăn nạp vào cơ thể.

Tuy vậy, bố mẹ không nên lạm dụng enzyme tiêu hóa cho trẻ sơ sinh. Chỉ nên dùng theo từng đợt, vào khoảng 10 – 20 ngày là dừng. 

Đối với trường hợp trẻ bị bệnh bẩm sinh về ruột, tụy, dạ dày,... và sau khi phẫu thuật cần được sử dụng kéo dài theo chỉ định của bác sĩ.

5.2 Người cao tuổi

Các bác sĩ cũng khuyên rằng nên dùng men tiêu hoá cho người lớn, đặc biệt là người cao tuổi. Đặc biệt nên bổ sung thêm các lợi khuẩn để giúp tăng tốc độ tiêu hóa. Bởi khi tuổi tác cao sẽ làm giảm khả năng tiêu hóa và hạn chế về việc nhai kỹ thức ăn. Đây là lý do vì sao khi lớn tuổi sẽ có nguy cơ bị kém hấp thụ, đầy bụng, chướng hơi gây ra tình trạng suy dinh dưỡng.

Việc bổ sung thêm lợi khuẩn có thể củng cố đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa. Từ đó giảm sự phát triển của các hại khuẩn.

5.3 Người bị chướng bụng đầy hơi

Các triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi, ăn uống khó tiêu thường gặp ở những người thường xuyên uống rượu bia, ăn thức ăn có chứa nhiều dầu mỡ,… Vô tình làm cho chức năng tiêu hóa bị suy giảm. Gây tồn đọng lượng lớn các thức ăn chưa tiêu ở dạ dày. 

Việc bổ sung thêm các enzyme tiêu hóa có trong men sẽ giúp cho việc phân hủy thức ăn được diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn.

6. Những ai KHÔNG NÊN dùng men tiêu hóa?

Men tiêu hóa với vai trò là một loại thuốc tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên bạn cần lưu ý rằng, thực phẩm chức năng nên dùng đúng cách, đủ liều lượng đối với cả trẻ em hay người lớn. Nếu bạn sử dụng sản phẩm sai mục đích sẽ có thể chịu những hệ lụy xấu khác. 

Những người tuyệt đối không được dùng men tiêu hóa như sau: 

• Người lớn, trẻ nhỏ đang bị mắc các bệnh lý cấp tính liên quan đến đường ruột như: viêm loét dạ dày, viêm tụy,…  

• Trẻ sơ sinh, dưới 6 tháng tuổi và đang còn bú sữa mẹ.

• Những người đang trong quá trình thực hiện chế độ ăn kiêng khem, thường xuyên nhịn ăn, bỏ bữa vì những mục đích khác nhau. 

• Những người bị tiêu chảy cấp tính, đi ngoài phân sống, đau bụng do các bệnh lý ngoại khoa. 

7. Top các thực phẩm giúp bổ sung men tiêu hóa cho đường ruột

Với những công dụng trên, bạn có thể bổ sung men tiêu hóa hằng ngày bằng các thực phẩm bao gồm: 

• Các loại thức ăn chứa thành phần axit citric: các loại quả mọng, trái cây có múi, điển hình như chanh, cam, cà chua, quýt,… Trong các loại quả này đều chứa các axit citric giúp kích hoạt sản xuất nước bọt để làm tăng lượng men tiêu hóa.

• Đu đủ: Loại trái cây nhiệt đới này rất giàu papain. Công dụng giúp làm giảm sưng và ợ nóng, tốt cho đường tiêu hóa. Sử dụng loại quả này như một men tiêu hoá cho bé.

• Quả dứa: Đây là loại quả giàu bromelain. Loại enzyme tiêu hóa này rất phổ biến và có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt là trong việc giảm táo bón và tiêu chảy. Ăn nhiều dứa cũng là một cách giúp tiêu hóa tốt hơn. 

• Chuối: Ai cũng biết rằng chuối rất tốt cho sức khỏe nhờ hàm lượng kali cao. Ngoài ra còn có các men maltase và amylase giúp tiêu hóa các loại carbs phức tạp. Khi bổ sung chuối (đặc biệt là sau bữa ăn), thì thức ăn sẽ được chuyển hóa và tiêu hóa tốt hơn mọi khi. 

• Mật ong: Mật ong có chứa một số men tiêu hóa, bao gồm catalase, invertase và glucose oxyase giúp tăng cường khả năng hỗ trợ tiêu hóa tự nhiên.

• Bơ: Quả bơ rất giàu hàm lượng omega-3, ngoài ra còn chứa rất nhiều lipase, giúp phá vỡ axit béo và các chất béo khác trong cơ thể. 

8. Lưu ý quan trọng trong quá trình sử dụng men tiêu hóa

Lưu ý rằng, men tiêu hóa chỉ hỗ trợ các vấn đề rối loạn tiêu hóa nhẹ. Nếu bạn đang bị các triệu chứng rối loạn tiêu hóa của bệnh viêm đại tràng thì có thể tìm hiểu sang sản phẩm bào tử lợi khuẩn LiveSpo Colon.

Bào tử lợi khuẩn dành cho người viêm đại tràng LiveSpo COLON với thành phần chính là 2 chủng lợi khuẩn Bacillus Subtilis và Bacillus Clausii sử dụng công nghệ “Bào tử lợi khuẩn LiveSpo” Dạng Nước - Đa chủng - Nồng Độ Cao. Giúp hỗ trợ giảm triệu chứng viêm đại tràng, nhất là các triệu chứng táo bón, tiêu chảy.

Công dụng của men vi sinh LiveSpo COLON

• LiveSpo Colon giúp bổ sung vi sinh vật có lợi, kích thích và tăng cường chức năng tiêu hóa. Cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột.

• Hỗ trợ giảm viêm đại tràng: tiêu chảy, táo bón.

• Hỗ trợ giảm tình trạng bị đầy bụng, đau bụng khi dùng sữa tươi, bia, rượu.

Hy vọng rằng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ về men tiêu hóa. Từ đ​ó bạn sẽ có cách bổ sung men tiêu hóa hợp lý để cho cơ thể nói chung và hệ tiêu hóa nói riêng luôn được duy trì sự khỏe mạnh.